Belediyelerin ödenmeyen borçları son günlerde oldukça gündemde olan konulardan birisidir. Belediyelerin, borçlarını zamanında ödememesi durumunda, merkezi idareden aldıkları ödeneklerden otomatik olarak kesinti yapılacak ve bu kesintiler borçların ödenmesine yönlendirilecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzası ile yayınlanan kararda, “Büyükşehir Belediyeleri, İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Bunların Bağlı Kuruluşlarının Borçlarına Karşılık Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilat Toplamı Üzerinden Ayrılacak Paylarda Yapılacak Kesintilere ilişkin esaslarda değişiklik yapılmasına dair esasların yürürlüğe konulmasına 5779 sayılı Kanunun 7’nci maddesi gereğince karar verilmiştir” denildi.
Geçtiğimiz aylarda bazı şehirlerdeki belediyelerin ödenmeyen borçları gündeme gelince vatandaşın dikkatini de çeken bir konu halini aldı. Belediyelerin güncel borç durumları merak edilirken olası ödememe durumlarında neler yapılabildiği de araştırılır oldu. İşte, belediyelerin ödenmeyen borçları hakkında bilmeniz gereken detaylar.
Belediyelerin Ödenmeyen Borçları Ne Olacak?
Yapılan düzenlemelere göre artık büyükşehir belediyelerinin yanında içe belediyeleri ve belediyelere bağlı şirketler de artık ödenmeyen borçlar konusunda etkilenecek. İl özel idareleri ve belediyeler, bunların bağlı olduğu kuruluşlarının sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu tüzel kişilikler, vergi ve SGK borçları için ilgili mahalli idare payından kesinti yapılabilecek.
Yapılan son düzenlemelere göre il özel idareleri ve belediyelerin şirketleri tüzel kişilik tanımı da eklenerek kapsama dahil edildi. Böylece artık tüzel kişiliklerin vergi ve SGK borçları için ilgili mahalli idare payından kesinti yapılabilecek.
Siyasi tartışmalara ciddi anlamda konu olan SGK borcu konusu gündeme bomba gibi düştü. Alınan kararlarda aynı şekilde bomba etkisi yaratmaya devam ediyor. Halka hizmet amacıyla belediyelerin bütçelerinde meydana gelen açıklar konusunda hangi belediyeler borçlu merak konusu. Belediyelerin ödenmeyen borçları belediyeleri nasıl bir duruma sokacak?
Belediyelerin Ne Kadar Borcu Var?
Son günlerde gündemden düşmeyen belediyelerin SGK borcu toplamı 150 milyar liraya yaklaştığı söyleniyor. Peki özellikle büyükşehir belediyelerinin ödenmeyen borçları ne kadar? En çok borcu olan belediye hangisi? İşte cevabı!
İzmir Büyükşehir Belediyesi | 9,6 milyar |
Ankara Büyükşehir Belediyesi | 8,4 milyar |
İstanbul Büyükşehir Belediyesi | 5,9 milyar |
Adana Büyükşehir Belediyesi | 4,2 milyar |
Yukarıda özellikle ciddi anlamda yüksek rakamlı borçlarla gündem de olan şehirler verilmiştir. Bu sırada ise ilk İzmir yer almaktadır. Bu tabloyu ise 2,5 milyar lira borç ile Şişli Belediyesi takip etmektedir.
Belediyelerin Ödenmeyen Borçları Nasıl Birikti?
Belediyelerin ve belediye şirketlerinin SGK borçlarının birikmesinde pek çok faktör yer almaktadır. Bunlar şu şekilde aşağıda sıralanmıştır. Ancak sebeplerin bir kısmı merkezi yönetimden kaynaklanırken bir kısmı da belediyelerden kaynaklanmaktadır.
- Belediyelerin vergi ve SGK prim borçlarını vadesinde ödememesi
- Belediyelerdeki nakit sıkıntısı
- Uzun yıllardır gecikme zammı oranın düşük olması nedeniyle belediyelerin bu tarz borçları bir nevi finansman kaynağı olarak kullanmak istemeleri
- Taşeron yasası ile çalışanların belediye şirketi çalışanı statüsüne geçirilmesi
- Bu şirketlere ciddi anlamda fazla personel alımı.
Elbette Belediye giderleri sadece bununla da sınırlı değildir. Etkinliklere harcanan ücret özellikle son zamanlarda bazı belediyeler için ciddi eleştirilere sebep olmaktadır. En son Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin bir konser için harcadığı ücret gündemde uzun süre yer edinmiştir.
Belediyelerin Ödenmeyen Borçları Hakkında Sık Sorulan Sorular
Belediyelerin ödenmeyen borçları konusunda yenilenen düzenlemeler hakkında yukarıda detaylı bilgiler verilmiştir. Belediyelerin ödenmeyen borçları hakkında diğer merak edilenler ise aşağıda verilmiştir.
1 - Belediyeler Nereden Borç Alır?
Belediyelerin borç alabilmesi için değerlendirebileceği birkaç yöntem bulunur. Öncelikle giderleri karşılayabilmek için kullanabilecekleri merkez hazine bulunur. Her belediye harcama sebebini göstererek devlet bütçesinden almaya çalışır. Bunun dışında IMF ya da bankalar aracılığıyla yardım desteği de alabilmektedir.
2 - Belediyeler Ne Kadar Borçlanabilir?
Belediyelerin borçlanma durumu için üst bir sınır yoktur. Alt sınır da aynı şekilde bulunmamaktadır. Fakat belediyelerin ödenmeyen borçları hazine üzerinde yük olacağı için ödenmesi gerekmektedir. Artan borçları dengelemek, hazinede açık bırakmamak için mutlak suretle ödemelerin yapılması şarttır. Bunun için gelir-gider dengesini iyi kurmak, bazı aşamalarda bütçe yaratmak şart olacaktır.
3 - Belediye Borcu Ödenmezse Ne Olur?
Ödenmeyen borçlar genel itibarı ile hem belediyenin bulunduğu ilçeyi hem de devlet bütçesine etki yaratmaktadır. Borçlardan dolayı yeni etkinlik, proje ve diğer yapılara ödenek alınması imkânsız hale gelir. Diğer taraftan halk isteklerinin karşılığını bulamadığı için memnuniyetsizlik ortaya çıkar. Eğer borçlar bir bankaya karşıysa faiz artışından ötürü işin içinden çıkılmaz bir boyuta ulaşır.
Yazımızı beğendiyseniz Ankara Büyükşehir Belediyesi Kiralık Dükkan konulu yazımıza da göz atabilirsiniz.